PŁATNY DOSTĘP DO TREŚCI W INTERNECIE NA PRZYKŁADZIE ANKIETY ANTYWEB

Dzisiaj na łamach bloga Antyweb prowadzonego przez Grześka Marczaka pojawiła się informacja, że od 15 grudnia dostęp do bloga będzie płatny. W rzeczywistości była to tylko ankieta, która ma sprawdzić ile osób zdecyduje się na płatny dostęp do treści (sugerowana płatność sms: 5 zł na tydzień, 9 zł na miesiąc). Po oddaniu głosu pojawia się plansza z uspokajającym napisem, że dostęp do tego najpoczytniejszego w kraju bloga IT zostaje po staremu, czyli bezpłatny, a wkrótce przeczytamy raport z badania. Mam nadzieję, że ankieta umieszczona w tym miejscu rozpocznie dyskusję na temat płatnego dostępu do treści.

Gdzieś około 2000 roku istniał portal ekspercki zajmujący się tematyką finansowo-ubezpieczeniową. Dostęp do treści był płatny i skierowany głównie do firm i profesjonalistów. Nie pamiętam niestety nazwy serwisu ani jego adresu (portal dziś już nie istnieje), wiem tylko, że siedziba redakcji znajdowała się w Łodzi i pracowało tam kilkunastu redaktorów na etacie. Serwis tworzył unikalną, wartościową treść, współpracował z zewnętrznymi specjalistami płacąc im za wierszówkę, a oprócz tego gromadził informacje branżowe w oparciu o depesze Polskiej Agencji Prasowej. Po kilku latach portal zniknął z rynku, ponieważ temat podchwyciły główne portale, które stworzyły dedykowane serwisy tematyczne z bezpłatnym dostępem, zaczęły się również pojawiać bezpłatne serwisy branżowe, takie jak money.pl. Dotychczasowi klienci wykruszyli się, nie widząc sensu płacenia za coś, co inni im dają za darmo. Taki trend wpisał się trwale w obecny etap rozwoju internetu.

Niestety, wraz z przejściem na darmowy dostęp do treści czytelnik stracił dostęp do unikalnych, profesjonalnie przygotowanych materiałów. Portale nie zatrudniają już dziennikarzy, tylko osoby, które przetwarzają krążące w sieci teksty z agencji prasowych i komunikaty pochodzące z działów PR firm i instytucji. Dziś jest obojętne, czy człowiek wejdzie na Onet, Interię czy WP, bo wszędzie przeczyta to samo. Nawet serwisy branżowe wpisują się w ten sam schemat i - mimo ukierunkowania branżowego - publikują teksty na dużym poziomie ogólności, które bez trudu można znaleźć gdzie indziej.

Sam chętnie zapłaciłbym za dostęp do profesjonalnie przygotowanej treści, ale nikt do mnie z taką ofertą nie występuje. Portale nie chcą przejść na płatny dostęp, ponieważ dobrze zarabiają na reklamie towarzyszącej bezpłatnej treści. Sami czytelnicy są przyzwyczajeni do darmowego dostępu, nikt jednak nie spróbował stworzyć serwisu z płatnym dostępem, skierowanego do szerokiego odbiorcy, żeby sprawdzić jak to jest. Jeśli są ludzie, którzy kupują gazety, to znajdą się i tacy, którzy zapłacą za treść w internecie. Jest tylko jeden warunek: jakość tekstów musi się poprawić.

Na pewno nie zapłaciłbym złamanego grosza za dostęp do tego, co oferują obecne portale. Wprowadzonemu abonamentowi musi towarzyszyć wzrost jakości tworzonych tekstów, czyli konieczne jest zatrudnienie redaktorów-specjalistów. Treść musi być unikalna, tworzona pod czytelnika, który nie może mieć wrażenia, że czyta copy&paste tego, co przeczytał na innym portalu.

Nisz informacyjnych, gdzie można wprowadzić płatny dostęp, jest wiele. Przykładem jest tematyka IT. Jeżeli chcę coś przeczytać o informatyce, mam trzy możliwości. Po pierwsze, kupić gazetę o komputerach. Jednak żadna z nich mi nie odpowiada, bo współczesne czasopisma komputerowe to wydawnictwa reklamowe producentów części komputerowych, a treść sprowadza się do opisywania i porównywania sprzętu. Daleko im do takich tytułów, jak "Komputer" wydawany na przełomie lat 80/90, który był tworzony dla pasjonatów informatyki, a nie klientów sklepów komputerowych. Po drugie, mogę czytać działy komputerowe, które są częścią portali. Tam jednak informacje są ogólne, bełkotliwe i bezrefleksyjne, typowy copy&paste, oparty na kompilowaniu wiadomości z zagranicznych źródeł i tego, co podeślą działy PR. Po trzecie, mogę czytać blogi. Tu jest już lepiej, bo dostaję unikalną treść i inny punkt widzenia, jednak blogi są zbyt rozproszone, a blogerzy nie mają czasu i motywacji finansowej, by pisać dużą ilość konkretnych artykułów, poza tym także piszą dla ogółu, tyle że dla ogółu branżowego.

Przewrotna ankieta umieszczona na blogu Antyweb uświadomiła mi jedno: jestem gotowy na płacenie za dostęp do treści. Jestem w stanie zapłacić 9 zł miesięcznie za dostęp do tego, co napisze Grzesiek. Ale chciałbym w zamian dostać obszerniejsze teksty bądź częstszą aktualizację. Nie wiem czy autor bloga jest w stanie mi to zapewnić, ale mogę przecież zaryzykować, bo w każdej chwili mam możliwość zrezygnowania z płatnego dostępu.

Swoją drogą zaproponowana w ankiecie forma dostępu postawiła sprawę na ostrzu noża: albo płacisz i czytasz, albo nie przeczytasz nic. A płatny serwis powinien mieć także część bezpłatną (okrojoną), aby nowi czytelnicy mogli zapoznać się z zawartością i ocenić czy warto płacić za coś więcej. Z tego powodu wyniki tej ankiety mogą być mocno zniekształcone.

Sławomir Wilk